آموزش وزن خوانی و کشش نت ها

یکی از مهم ترین بخش هایی که در موسیقی وجود دارد وزن خوانی میباشد. فرقی نمیکند که شما چه ساز و چه سبکی را انتخاب میکنید ، در هر حالت شما باید وزن خوانی را کامل آموخته باشید. هر ساز از نت هایی تشکیل شده در برخی ساز ها از نت های دو ر می فا سل لا سی استفاده شده و در برخی دیگر مانند سازهای کوبه ای هر نت اسم مشخصی برای خود دارد اما تمام این اصوات و نت ها باید در چهارچوبی از زمان بندی نواخته شوند تا بتوانند ملودی مناسبی را به گوش شنونده برسانند.

برای مطالعه در زمینه آکوردها به مقاله آشنایی با گام گیتار به زبان ساده مراجعه کنید.

یعنی به طور خلاصه هر نت به غیر از اینکه صدای منحصر به خود را دارد بلکه کشش زمانی متفاوتی میتواند داشته باشد. این کشش های زمانی در کنار یکدیگر در فواصل متفاوت و بر اساس سلیقه آهنگساز کنار هم چیده میشوند و یک آهنگ را بوجود می آورند.

کشش زمانی نت ها در وزن خوانی

اولین قدم در یادگیری وزن خوانی این است که شما جدول کشش زمانی نت ها را حفظ نمایید

همانطور که میبینید درشت ترین نت در موسیقی از نظر زمانی ، نت گرد میباشد که کشش زمانی آن 4 ضرب یا اصطلاحا  4 بوق مترونوم میباشد.

بعد از آن نت سفید میباشد که کشش زمانی آن 2 ضرب و بعد نت سیاه است که کشش زمانی 1 را دارد یعنی هر نت سیاه معادل یک بوق مترونوم میباشد ، نت چنگ نصف نت سیاه است و کشش زمانی آن ½ است یعنی دو نت در یک بوق مترونوم گنجانده میشود  به همین ترتیب تنزل میکند و تا چهارلاچنگ ادامه پیدا میکند که ریزترین کشش زمانی در موسیقی است.

• نکته : به دلیل اینکه نت گرد بزرگترین کشش زمانی را دارد ، پایه و اساس زمان بندی موسیقی محسوب میشود که در مقاله کسر میزان به تفصیل در مورد آن بحث کرده ایم.
• نکته2 : دقت داشته باشید با اینکه نت گرد درشت ترین نت موسیقیایی است اما معیار محاسبه عملی ما نت سیاه میباشد زیرا که واحد آن برابر با یک است پس بر اساس نت سیاه است که میسنجیم که کشش یک نت دوبرابر سیاه است یا نصف سیاه زیرا که هر در هر بوق مترونوم تنها یک نت سیاه گنجانده میشود.

میتوان به طور خلاصه گفت برای محاسبه تئوری ها از پایه نت گرد استفاده میکنیم و برای محاسبه عملی از پایه نت سیاه.

حال به ادامه مطلب میپردازیم ، مسئله مهمی که در اینجا باید حتما بیاموزید این است که شما باید تبدیل این واحد ها را یاد بگیرید. به عنوان مثال در هر نت سفید دو نت سیاه جای میگیرد. در نت سیاه دو نت چنگ جای میگیرد. یا در مثالی دیگر در یک نت سفید چهار نت چنگ جای میگیرد و … . میتوانید به عنوان تمرین واحد های زیر را تبدیل کند:

• در هر نت گرد ….. نت دولاچنگ جای میگیرد
• در 2 نت سفید  ….. نت سه لاچنگ جای میگیرد
• در هر نت سیاه ….. نت گرد جای میگیرد.
• در هر دولاچنگ  ….. نت سه لاچنگ جای میگیرد
• در 3 نت سه لاچنگ …. نت چهارلاچنگ جای میگیرد.
• در 2 نت گرد ….. نت دولاچنگ جای میگیرد.
• در 2 نت چهارلاچنگ ….. نت سه لاچنگ جای میگیرد.

پاسخ ها را میتوانید در پایان مقاله مشاهده کنید.

ترکیب کشش نت ها

پس از این مرحله به مرحله ترکیب این دیرند ها و کشش های زمانی میپردازیم. دقت کنید ترکیب این کشش های زمانی هیچ تاثیر بر شکل صدای تولید شده ندارد . مثلا فرض کنید شما نت دو C را مینوازید. اگر کشش زمانی دو گرد باشد مدت زمان آن 4 ضرب و اگر دوی ما سفید باشد مدت زمانی که به آن اختصاص میگیرد دو ضرب میباشد.

حتما قبل از ادامه این مقاله ، مقاله ی کسر میزان ها را مطالعه کنید تا بدانید منظور از هر کسر میزان چیست و در هر میزان چه مقدار نت قرار میگیرد.

به منظور خوانش نت ها باید به این صورت عمل کنیم که ابتدا نت اول را چه سکوت باشد و یا هر نتی با هر دیرندی برای آن شماره 1 را قرار میدهیم ، سپس به پایه آن نت نگاه میکنیم و به همان اندازه به جلو حرکت میکنیم و شماره نت بعدی را قرار میدهیم.

برای مثال در عکس زیر نت اول شماره 1 قرار میدهیم و به پایه آن که چنگ است دقت میکنیم و به اندازه یک چنگ به جلو میرویم. در ستون چنگ ها هر گاه بر روی عدد یک باشیم حرف بعدی ما ” و ” میباشد بنابراین حرف بعدی را ” و ” میگذاریم. سپس دوباره به پایه نت نگاه میکنیم در اینجا پایه نت دولاچنگ است بنابر این بر اساس طبقه دولاچنگ باید به اندازه یک دولاچنگ به جلو حرکت کنیم یعنی از روی نت “و” به “a” می رسیم و سپس این فرایند را ادامه میدهیم تا زمانی که تمامی نت ها را حروف گذاری کنیم.

برای فهم بیشتر این مسئله میتوانید ویدئوی آموزشی وزن خوانی را مشاهده کنید.

دقت داشته باشید بر اساس کسر میزان حتما باید مجموع کشش نت ها دقیقا به اندازه ای باشد که کسر میزان برای آن تعیین کرده است نه بیشتر و نه کمتر ؛ مثلا اگر ما یک کسر ¾ داشته باشیم و در پایان به اندازه 4 نت سیاه در یک میزان داشته باشیم بنابراین وزن میزان ما نادرست است و باید به اندازه یک سیاه از این کسر میزان کاسته شود و یا اگر با همین کسر میزان در یک میزان به اندازه دیرند زمانی 2 نت یا حتی 2 و نیم نت سیاه داشته باشیم باز هم میزان ما ناقص است و نیاز است تا به اندازه یک سیاه و یا یک چنگ به آن میزان اضافه شود . نت اضافه شده میتواند نت سکوت و یا هر نت دیگری باشد فقط در وزن خوانی مهم است که وزن هر میزان ما کامل شود.

حال به عنوان تمرین میتوانید زمان بندی میزان بالا را تکمیل کنید و پاسخ آن را در پایین  مقاله مشاهده کنید.

پاسخ های سوال بالا

• در هر نت گرد … 16 .. نت دولاچنگ جای میگیرد
• در 2 نت سفید  … 32 .. نت سه لاچنگ جای میگیرد
• در هر نت سیاه … هیچ .. نت گرد جای میگیرد.
• در هر دولاچنگ  .. 2 … نت سه لاچنگ جای میگیرد
• در 3 نت سه لاچنگ .. 6 .. نت چهارلاچنگ جای میگیرد.
• در 2 نت گرد … 32 .. نت دولاچنگ جای میگیرد.
• در 2 نت چهارلاچنگ … 1 .. نت سه لاچنگ جای میگیرد.

( نکته در سوال آخر دقت داشته باشید در هر نت بالاتر دو نت از نت پایین تر در آن جای میگیرد بنابر این در هر سه لاچنگ دو نت چهارلاچنگ جای میگیرد و فقط اینجا سوال به صورت برعکس طرح شده است )

پاسخ کشش زمانی بالا به صورت کامل در کسر ¾ است: